Monday 10 September 2012

kanbiba mapu Jisu Khrista


Adombu kanbiba mapu Jisu Khristagi mingda nungsiba fongdokchari. Ipaa Ibungo-na adomgi AMAMBA THAWAAI aduda MANGAAL pinabisanu.

Calvary -gi CROSS asigi mapaanna HINGBA fangbani
1. Jisu-di “KING of kings”, “LORD of lords”ni. Maalem taaibangpaan asida nattana mit-na ungamba amasung ungamdaba pumnamak asi MAHAAKkini.

2. ACHUMBA adu Jisu-ni. Maangonda pumnamak suppani. Christian-gi mityengda Jisu-dagi henna CHUMBA atei ACHUMBA amatta nongthak-nongkhaa asida leite.

3. Thawaai-gi ARAAN KHUBAM asi laaining amada yaamnamak MAYOL oibani.

4. ACHUMBAdi meeyoi kayaana paamjaba yaai. Adubu Jisu-gi ACHUMBA yaaodaba ACHUMBA adu ISORgi mityengda mapung faadaba oina leire.

5. Kanaagumbana laanna chaangdamnarabadi Isor-na ngaakpisanu.
5.a. “nahaakki ARAAN KHUBAM adu Jisu-ni” haaina thawaai amada khanghanba/paao tamba asi “nupa lieraba nupi bu eige nupi oigae” haaiba natte.
5.b. “Saitaan-gi keisumsang-da meenaai oina amambada leirambadu Jisu-na mamal piduna HANDOKPIRE, nahaak houjik naning tamle, afaa-apun leitre” haaina khanghanba asi “nupa lieraba nupi bu eige nupi oigae” haaiba natte.
5.c. “PAAPki atoumal oina siragadaba nahaakki thawaai adu DHARMA CHENBA oihanbiduna KANTHOKPIRE” haaina khanghanba asi “nupa lieraba nupi bu eige nupi oigae” haaiba natte.
5.d. “AMAMBAgi meenaai oina hinglamba punsidu MANGAALgi chaarol-surol oihalle” haaina khanghanba asi “nupa lieraba nupi bu eige nupi oigae” haaiba natte.
5.e. “nahaakna PAAPta leiringei matamda Jisu-na nahaakkidamak sibiduna/ee taabiduna Isor-gi asaaoba adu TAAINABIRAMLE” haaina khanghanba asi “nupa lieraba nupi bu eige nupi oigae” haaiba natte.
5.f. “Norok-ki meida lomnaaidana chaaklaga leiragadaba punsi aduda Jisu-na swarga fanghalle” haaina khanghanba asi “nupa lieraba nupi bu eige nupi oigae” haaiba natte.
5.g. “HARAAOJARO nahaakki punsida Jisu-na matik-mangaal oibire” haaina khanghanba asi “nupa lieraba nupi bu eige nupi oigae” haaiba natte.

6. AFABA TOU haaibasi laaining-laaison yaadaba/laai thaajadabasingsu tou-i. Maduda kari khennabage. Mathaktasu panjakhre “Jisu yaaodana touba AFABA adu Isor-gi mityengda mapung faade”. Aduga Jisu-na nattraga mahaakki manaaisingna chaak chaaba mee-da tan chaao aduga chou chaaba meeda chaak chaao haaiba leite. Hoi, THAWAAIGI MACHINJAAK ADU CHAAO haaibadi lei.
6.a. Adomgi yaaningba nattraga yaaningdabana ISORgi ACHUMBA adu leppa natte. (adomna khangbigadabadi meeyoibagi knowledge-dagi ISORgi WISDOMna henna chaao-i. Aduga meeyoibagi mareidagi ISORgi ACHUMBAna henna CHUMMI haaibasini.)
6.b. taaibangpaan-sida achumba/dharma chenba kanaasu leite. Isor-gi mityengda kanaagumbabu ACHUMBA/DHARMA CHENBAni haairabadi madu Jisu Khrista-gi mapaannani.

Jisu-gi ACHUMBA asi ISORgi ACHUMBAni. ACHUMBA asidagi henna CHUMBA ama leite. Numit, thaa, thawaanmichaak, lengli-paalliba pumnamak maangkhrabasu ISORgi ACHUMBA adudi adumak chumduna leihougani.

THOUJAAL HEIBA prabhu JISU-na adombu loinabisanu.

------------

ningthou leibaak pu swarga leibaak haainasu haainei. masi ingraji-gi kingdom of God nattraga kingdom of Heaven haaibasiga maannaba waahanthokta loubani.

Jisu asi ningthou-singgisu ningthou oiraba ningthourel, pumnamakki mapu aduni. mahaakna taaibangda laaklamba amadi touramba thabaksing asi meeyoiba khudingmakta taahallunaba haaibirammi. sebok semduna thaarammi. mahaakki waapaao asi taaibangpaan asi sin thungna youhanba amasung mahaakna paapi-singgi usin oina sibikhiba adugi waari taahanba adubu analogy amada ningthou leibaak semba haaina khanghanba paamlammi.

Jisuna taaibangpaanda leiriba paapisinggidamak sibiduna saitaan-gi keisumsangda leiramba thawaaisingbu ningtamhallamme haaibasi khangjaraduna mahaakpu kanbiba mapuni haaiduna haaidokchabaga loinana lousinjabasingna maalem prithibi asi pik thalhanba aduni ningthou leibaak paak chaaothokhanba haairibasi.

maalem prithibi asi paap chenbasingna pik thalli. aduga Jisu-da dharma chenba adu lei. maram aduna Jisuna amuk hallakpada maalem asi dharmachenbasing (Jisubu lousinbasing) gi lamdam oina semgatpa haaibasi paammi. madubuni ningthou leibaak nattraga swarga leibaak haairibasi.

Jisu-na haai -
1. maram aduna nakhoina chattuna, jaat pumnamakpu sebok semmu, makhoibu mapaagi machaanipaagi amasung thawaai asengbagi mingda baptise tou. Math 28:19
2. nakhoina taaibangpaan pumnamakta chattuna taaibangmee makheida afaba waa-paao sandok-u. thaajaduna baptise louraba mahaak adu kanbigani tou-igumbasung thaajadaba mahaak adubu laalhangani. Mark 15:15-16
3. Jerusalem-dagi houduna jaat pumnamakta Ibungo-gi mingda pukning hongba amasung paap kokpiba adu sandokkadabani. Luk 24:47

----------

Khrista-bu KANBIBA MAPUni haaina thaajadaba kayaa amanasu ACHUMBA touba yaai. Taaibangpaan asida afaba mee mayaam amasu lei aduga achumba touba meesu mayaam ama lei. Adubu haairiba ACHUMBA amasung AFABAsingdu taaibangpaan-gi mityengdagini.

Mee oina poklaba kanaa amatta mapung faade. Nahaakki ACHUMBA amasung AFABA adusu ISORgi mityeng-da mapung faade. Haairiba mapung faadaba saruk adu Ibungo Jisu Khrista-na mapung faahanbibani. Maramdi- taaibangpaan-da mapung faakhiba amasung ISORna khwaaidagi penbikhiba adu mahaakkhaktani. Mahaak-pu khangjaruba amadi matung illuba asina eikhoibusu ipaa ISOR aduna mapung faaba haaina ubibani, dharma chenba haaina singthaanabibani.

Eikhoi kanaasu mapung faade aduga dharma-su chende. Eikhoigi atouman-di lomba naaidana chaakpa mei-gi kom aduni. Kom aduda matam pumbagi oina siragadaba thawaaini. Mahaakna kanbibani aduga ipaa ISOR adugi mityengda CHUMHANBIBAni.

Eikhoidi thawaaigi marida mittaangbani, naa pangbani, khongtekpani, anaaba meeni, asibani. Eikhoigi mit taangba asi uhanbinaba, naa pangba asi fahanbinaba, atekpa khong asi sambinaba aduga thawaaigi marida naariba anaaba asi fahanbinaba, asibadagi hinggatpinaba MAAIBA ama darkaar leire. MAAIBA adu ibungo prabhu Jisu Khrista-na oibibani. Mahaakki mapaanna eikhoina ujabani, naa pangba fabani, chatchaba fangbani, anaaba fabani. Mahaakki mapaanna eikhoina HINGBA fangjabani.

Masaa faba meesingna Doctor darkaar leitabagum thawaaigi marida naadabasingna Jisu-gi darkaar leiramdaba yaai. ei-di PAAPna yomduna siraba punsini, Jisu nattana hingningaai leitre haaibasi khangjabani. nahaakki thawaai-na anaaba oidrabadi Jisu darkaar leitre, mee-singna masaa matomta mapung faajaba ngamlabadi mahaakna taaibangpaan-da laaktuna sibiraba asisu arembani. Bible-na haai 'dharma chenba kanaasu leite'.

nahaakna thawaaida naaba oirabadi madubu laaiyengduna fahanba ngambasi ibungo prabhu Jisu Khrista-khaktani. Nahaakki mapung faadaba pumbabu ISORgi mityengda mapung faaba oina uhanbiba aduga paap chendaba oina ISORgi mityeng maangda lephanbiba ngambasi Ibungo prabhu Jisu khaktani ichin-inaao.

Nahaakki thawaaigi ARAAN KHUBAM adu Jisu khaktada leibani.

--------------------------------

Adombu ahaanbada nungsiba fongdokchari. Aduga nungsiba adugi maramna makhaada waafam kharadang thamjari-

1. adom-na “Muksan (Mestizo)”gi waahanthok khangdre haaina khalli. Meeteina ‘napaa yaani machaa’ haaina cheibada sijinnariba ‘yaani’ haairibasi ‘yaannabagi>yaannabei>yaanei>yaani’ asumna oirakkhibani. Apunba arthadi ‘mapaa yaannaba-gi machaa’ haaibani. Masi MUKSANni. Tongaan-tongaanba laaining chatpa meeyoi kaanglup-pu MUKSAN kounade.

2. chatningba laaining ama chatlaga masaagi hourakfam khangjaba yaai. Meepum khudingmakna masaagi hourakfam khangning-i amasung khangnaba hotnei.

3. “Christian” haaibasi meeyoi furup amagi ming natte, Jisu Khrista-bu tung-inbasingbu khangnabani. Makhoina ‘mapa mapuna chatlamba religion kaidana adum chatli’ haaibasi chumde. Maramdi makhoina chatlamlabadi Christianity asi leiramloidabani. Matou adugumna Islam-su, Budhism-su,  Jainism-su....

4. Meetei-gi laaining laaison ama maming mathaa naaina leiramde. Traditional faiths amasung believe-ta thaajarambani. Konnathangda (20 century-gi mayaai thangba matam) “Sanaamahism” haaina develop tourakpani.

5. Prehistoric matamdagi leiraklaba Meetei furup-ki maramda khangjinba, thijinba karisu akaaiba leite.

6. Islam, Budhism, Hindu, Christian laaining chatpasingna maalem-da MEETEIbu saktaakli. Maalem-da MEETEI haaina saktaakpasi Meetei laaining tung-inbasingtana taakpasu natte, taakkadabasu natte. 

No comments:

Post a Comment