Friday 12 October 2012

Meetei ahal-laman-na thambiramba nupi makhal taraa

1. Nupi mamaa : fattaba-bu gyaan taana chumthokpiba heiba, khudingmakka tinnaba heiba midaa oigalli.

2. Nupi yumleima : machaa-masu waarakpa heibee, minungsi khangbee, thoujaal heibee, mee yokpee, mee-bu sembee, lan chenbee oigalli. Yum paanbada naak-yet kupna khangalli. Mee pumnamaktagi nungsiba fangbee oigalli.

3. Nupi charoi : tung-maang yengandana, achum-araan thidana meebu lawaai-lutondagi laakkanbi oigalli. Mee usitkande. maana fuhouraga, ngamhouraga loire haaina khangalli. chumge chummu, laange laallu maana toubana chumdaba yaade haaina khan-galli. Kanaa amattaga mot tinnana leiminnaba ngamgande.

4. Nupi kwaak : waafam ama hek taabaga marol-mari sengna khangdringeidagi haanna hekta gaa-gaa/yaa-yaa laaoganba, paao sandokkanbee oigalli. Mee-gi miwaa, achet-akom taagalli, ikaaiba khangande, machin yangalli, machin thigalli. Maana thokpa ama hekta khumba heigalli. Amada ama tamsin, amadana ama tamsin touduna mee khatnahanba meedaa oigalli.

5. Nupi saamu : masaa noibee, mawun thaabee, yaamna lumbee, nomhou-nomhou chatpi oigalli. Masaagi soidanaba thiba heigalli. Waangaang chaaona ngaangalli, mathounaa-maringjel leigalli, mee-laai kigande, atoppana laakchaba yaagande. Ahing-gi iraangdi khara henna paamgalli.

6. Nupi sagol : fingalli, tathak-tathakkanbi, akhatpi oigalli. Masaa yaanggalli, khiinggalli, mapaanggalsu fagalli aduga chenna-chenna, nangaroi-nangaroi mataagum thabak tougalli. Maangsok-famen khanggande. Kaalla-kaallaga chatkalli. Chaabok fei, machaa yaamgalli.

7. Nupi nunghannabi : liri-khoiri tougalli, ching lemgalli, waa toina ngaanggande, yengbada meedaa luba oina tougalli. Waa ngaangthorakpada kochi thaangna ngaangba heigalli. Mangak haaigatkande, luraaknagalli. Mee tinnaba heitrabadi luna thokkalli, maana thaajaba meedadi mabuk tengthokkalli. Meena araanba touba yaagande, singduna thamgalli. Thamoi kangalli, mabuk chetli, achumba chatpi nupi oigalli.

8. Nupi yumgaaibi : masak matou fajagalli, matou leigalli. Maana mahelle haaina khan-galli, meena touba thaanagande, amagamuk amagamuk hekta khatnagalli. Ahal-laman thaksi-khaasi khanggande. Chinfen fagalli, meewaa yaamna lougalli.

9. Nupi saa : yum paanbada mathong chaagande, yumbaan horatkalli, mayumgi cheksin-khomjin tougande. Potthamfam naaigande, mayum-da chaning taana leigande, leikaai paamgalli, meewaa ngaangnaba amasung waarem-thouremda thawaai yaaogalli. Maana pokpa machaasingsu mathong chaagande. Ithak-iraang yaamna paamgalli.

10. Nupi yaai-oibee : chinfen fagalli, ngaaihaakki meebu thaajahanbasu ngamgalli, meebu sumhatkalli. Waarem ngaangba paamgalli. Yumgi cheksin-khomjin tougande, tunggi yenggande, leiribamakhei chaathok-thaktokpada haalengdabi oigalli, eigi meegi naaigande. Machaa-mawaagi yenggande, iraangda taaobi oiganbana maram oiraga yum-ingkhol-gi maal-chaang kaairaba faaobada ikaai khangdabi lansotpi oigalli.

Masigi mathakta nupi laaisamang, nupi houdong, nupi sendraang, nupi chongaa, nupi hawaaimaan-nachingbasu haainei. Makhoi-gi machat tongaan-tongaalli. adubu ahan kharanadi makhoisi mathakki taraa asiga imaan-maannei haaina taakpi.

5 comments:

  1. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  2. Yu jeeten xxx

    ReplyDelete
  3. Yam chummida eikhoi Ahal lamanna hairmlibse moindi nupi 10 to 20 lom lollamlabnina chumkhreda........

    ReplyDelete
  4. Yam chummida eikhoi Ahal lamanna hairmlibse moindi nupi 10 to 20 lom lollamlabnina chumkhreda........

    ReplyDelete
  5. Yu jeeten xxx

    ReplyDelete