Saturday 13 October 2012

MEERAAIBIRABA NINGTHOUsing amasung MAKHOIGI ACHUMBA

Manipur-gi puwaari-da ngasigi meerol asigi meeyoi sanggu kharana yaamnamak taathi taaoina maraal sibiba ningthou khara lei. makhoising adudi-

Churachand Maharaj (1891-1941)
1. Paamheiba
2. Chingthangkhomba
3. Churachand
4. Bodhachandra

makhoi mari asini. ahaanbagi ahum asida siriba maraal asi laaining-laaison amasung nat-ka mari leinei aduga marisubagi asina political oiba maramni. ningthou mari asi khwaaidagi maraaibak thirabani maramdi makhoi asigi maramda laanna sandokmanbadagi meeyoi kharagi mamittadi tumit-kaang-dagisu henna tollabagum khallabani. laanna sandokpa kaangbu aduna makhoigi maraal amabu 1000/1000 ga purinabi aduga afaba sarukpuna 1000/1000 na yennathokpiduna naakan naamatagi oiba mityeng adu naakhei senghalli. makhoina touramba afaba amtta leitabagum meeyaamda uhalli.

ngasi Churachand (1891-1941) Maharaj-gi matamda thokkhiba afaba thoudok khara haainaba hotnajari.

1. laalup muthat-tuna namduna thabak suhanba meenaai oibagi waakhallon adu louthokkhi. mee amagi mamal leppa, ningtambabu ikaai khumnaba houkhi.

2. School lingduna mahei masinggi mangaal pinaba hotnakhi. ing 1910 da Education Department faaoba leihanduna henna khumaang chaaosinnaba hotnakhi.

3. Raajnity-gi oiba waakhallon asi matam asida mapung faana chaaokhatkhi. ganatantra-gi oiba leingaak paamlakpagi maru hunkhi.

4. Manipur-da unamkon (sapaa khaanaa) leihankhi.

5. Meitei leima amasung Jaagaran kouba chefongsing matam asida fongkhi.

6. Manipuri saahitya asi ninghtoukongi khakta oirambadu Meeyaamgi oiba hourakkhi.

7. Manipuri londa laairik laaisu tamba yaahanbata nattana prabesikaa-da chaangyeng piba yaahankhi.

8. Telegram, Type, Electric-nachingba matam asida chaaokhatlakpada nattana leikaai-leikaaida thaknaba ising fanghanba houkhi.

9. Khwaairamban keithel asi haanna leiramba fibhamdagi henna chaaokhatpa amadi fajaba mawongda semgatpada nattana mathaksu jinghana kuppa houkhi.

10. houjik leiriba Gobinda mandir-gi maandob asi matam asida saaduna sanggaabani.

11. Saanna-khotnabagi lamda thoidokna pukning thougatlammi. masaamak thoktuna cup thaanduna kaangjei singnabasu matamsida houdokkhi.

12. laaining-laaison-ga mari leinaba esei-sing meeron-da saklambadu Meeteiron-da sakhankhi.

Churachand mahaaraj-gi matam asi MANIPURgi puwaari-da achouba khuningthek amani. Manipuri-singbu nouhounana mitkap thokhanduna heeram khudingmakta chaaokhathannaba hotnabada ningthou masaamak hakthengnana thoudaang yaakhi.

tasengna haairabada lamdam asigi punsi mahing akoibagi fibham, lambi thong amadi heeram khudingmakta chaaokhatpagi anouba maaiyon amada laakpadu eikhoina Churachand maharaj asigi matamda uba fangkhi.

No comments:

Post a Comment