Monday 4 November 2013

Yek haibaga salai haibaga kari khetnaba leibage?

Yumlembam Vikas (waahang)
Yek haibaga salai haibaga kari khetnaba leibage?

Nd Hodamba (paaokhum)
waahang asi ei-na 1997-da Imphal-da paangthokkhiba khwaaidagi khang-heiraba-singna tinkhiba meefamda hangkhiba waahang-ni. adubu chap chaaba paaokhum-di ei-su fangkhide. (karigidamak akhang-ahei-singna paaokhum pikhidabano haaibagi maram adu ngasisu thiri). houjik-su kanaa amattana khumnaba hotnadaba paaokhum-ni. chaaoraakpa mityeng amada pangchat chatnabani.

YEK-ki maram-da leiba waakhallon khara-

1. YEK haaibasi MAYEK (=machu) bu khangnarambani. khudam oina, Meetei leibaakta leiramba furup-singna makhoigi furup khangnanaba machu amamam sijinnarammi. khudam oina, Ningthoujaa-gi machu angaangba, asinachingba

2. EE YETNARE haaibadagi EEYET-tagi EEYEK = YEK kouhibani haainasu panbiramba thengnei. MEETEI-si furup kayaamarom-na tinsinduna/yetnaduna oikhibani haaibadagini haaibasini.

SALAAI-gi maramda waakhallon khara-

1. SALAAI haaibasi SAA-KHAAI-dagi SAAGEI laakpa aduga mari leinei. LAAI (hourakfam) amamambu thaagonnaduna hingba furup amamam-bu khangnei haaibasini.

2. SAAGEI-gi pungbaa waahei oina SAAGEI-SALAAI haaina leirambadagi masaagi maning tamba waahanthok fangduna maromdom lepchaba ngamkhiba waaheini. mapung oina furup amabu SALAAI ama haairaga khangnei.

matam-gi yaaol matung inna semantic change laakpada SAAGEI, YEK, SALAAI asi maromdom lepchaba ngamduna waahanthok amamam punakhi. aduga YEK amasung SALAAI-bu chap maannaba waahanthok-ta lounarakkhi. YEK-su SALAAI-su furup amabu khangnaba oina laakkhi. aduga APUNBA MEETEI-gi makhaa-da leiba mawongda saagatlaknabasu hotnaba thengnari.

maaigei amaromda YEK 7 haaibagi concept ama semgattuna chatnahalle. maaigei amaromdana amuk SALAAI 9 haaiduna concept amamuk yaanduna leihouri. amuk amaromdana YEK-pu SALAAI-ga chap maannana utnaba hotnari. SAAGEI-buna YUMNAAK-ka maannaba waahanthok-ta lounari.

masi eikhoi-da tambibada mapung faadriba saruk adusu oire, araanba mafam kharasu thengnare. heeram asida kupna changsinduna neinadrabadi KOK NGAAONABA maram-su oirakli.

ahal manaak nakpa amasung kupna thijinba amadi tangaai fadaba leiri.

No comments:

Post a Comment