NUPAA haaiba jaat asi makhal ahum thokna khaaidok-i. makhoi adudi-
1. A, 2. B, 3. AB
A haaibadi 'nupaa-gi leikhol chenjaba nupaa'bu khangnei. B haaibana 'nupi-gi leikhol chenba nupaa'bu aduga AB haairagana 'nupaa saabasu ngamba nupi saabasu ngamba nupaa'bu khangnei.
HOMO haaina mayaamna khangnariba asi B amasung AB asini. HOMO haaiba minggou asi afaba minggoudi natte, HOMO SEX TOUBA NUPAA haairibani. makhoi asi amuk makhal ani thokna khaaidokpa yaai. makhoising adudi-
1. nupi saaba, 2. nupi maanba
'nupi saaba' haaibasida nupi maanba-su yaai maandabasu yaai adubu makhoina kalaa ama oina lilaa-da nupi saaduna thok-i. makhoi A oina lemna leijabasu yaai. aduga 'nupi maanba' haaibasina kalaa ama oina lilaa-da thoklabasu thoktrabasu mahousaana nupigi leikhol chenjduna leiba asibuni.
nupi-gi leikhol chenba nupaa B-sing asigi punsi mahing asi nupiga chaaoraakna maannei amasung makhoina nupibu makhoigi opposite sex amani haaina kayaa khanba ngamde. aduga nupaa AB asidi A su oiba ngammi aduga B su oiba ngammi. makhoi asi yaamnamak kininingaaini amasung cheksinningaaini. makhoibu 'awon-awon chaabi' haainasu kounei. makhoidi nupisu koinei nupaasu koinaba adumak ngammi.
khunaaina makhoibu punna HOMO haaina khangnabibasi keidoungeidasu karem-kathaainaduna 'thekkoi-naakoi' haabibasu yaao-i.
Manipur-da leiriba HOMO singsi mapaan lam-da thengnariba haai-haai kaangbu asiga maannade. eikhoi-gi HOMO sing asigi marakta IKAAI KHUMNANINGAAI oiba matouda nupaa A oina hingjaba kayaama yaaori. adubu HOMO haaiba waahei asi houjikti lemjadaba amasung IKAAI KHUMNANINGAAI oidaba thaakta kumthaba hourakle.
amaromda, nupi-singbu ORI haairaga khangnei. haairiba ORIsing asina B-singbu hanggoide. opposite sex ama oina khandaba hourak-i. matam ama ningthoukon amasung leimakon-da changthok-changsin yaaba FEIDAA haaiba ama leirammi. leimakon-gi nupisingna FEIDAA amattabu nupaagumna khande. FEIDAAdi sembani. napungsakpusu FEIDAA oihannarammi. adugumna makhoigi marakta chaaokhatlak-i.
HOMOsing asi ORIsing ayaambana mamaannabigum khalli. B ayaambana nupaa A singga hakchaang-gi oiba mari thammi haaiba khanglabasu adumak tinnaba ngammi. B sing-gi maraktagi sel louduna hakchaang yonba-gi thabak asi masing henggatlak-i. nupaa-singda mayum paallibani haaiduna punna leiminnaba yaaorak-i. thawoina luhongbasu yaaokhrabaduni.
B sing asi masaagi sinfam oina ake-amou-gi thabakromda henna maai onsillak-i. masina masaabu fajahannaba hotnabata nattana ateibusu fajahannaba hotnabagi sinfamromda chaanarubani. heeram asida nupi ORI dagi B singna henna creative oi haaina ORI nupisingna khalli. maram asidagi nupi ORI sing asigi ake-amou-gi thabak asi B sing asina oirakpa yaaorak-i.
makhoina nupaa A sing-ga save oidaba oral amasung anal sex toubana maram oiraga STD amasung HIV AIDS sandoktuna khunaai asibu mahik chenba khunaai ama oihannaba medium ama oirakpagi fattaba adu lei. naakan amaromda, makhoina nupaa kayaa-ga gyaan taaba mawong-da sex (homo sexual) toubana nupi ORI singda thokpa yaaba lamchat sengdabagi amasung sex crime kayaa thorakpa yaabasingbu control touduna thamba ngammi.
pumnamaksi oidunasu, nupaa masen itaao khetnaba
(homosexual touba) asi animak haattok-u haaina saastra kayaana tambibasu
lei. mee amana langsinba achouba PAAP singgi manungda itaao khetpa
asisu amani. masina HOLY MATRIMONY dasu achouba singnaba/maraal
langsinba oina thokli.
MANIPURda leiriba nupi-gi leikhol chenba nupaa-sing asi afaba education piba chang-i. nattrabadi makhoina khunaaigi maangjaningaai oiba heeram kayaada meeyoi kayaabu lamjaao khonna lamjingli. makhoi pumnamak sex worker-di natte. adum oinamak masing yaambana yaanaba masenda sel loubabu oirabasu thamoi pinababu oirabasu sex toubadi thengnari. makhoina tourakpa design kayaada nupisingbu laanna uraknaba maram oihallak-i.
khunaaida makhoigi fidaa ningthina thamsi haairabadi A, B, AB amasung ORI meerol-meerol-na punna gyaan taaminnaba chang-i.
- - -
(thaaina ikhiba)
makhoisi makhal 3 da fang-i
1. kalaagidamak nupi saaba (makhoi ayaambana lemna lei)
2. poklakngeidagi nupi maanjaba (makhoi kharana ningba yaamna kaaina lei)
3. loina tinnarubadagi maannaba hotnakhiba (makhoi asina khwaaidagi makhe laang-i)
ahum asigi manungda amuk
1. fambaaktatamak nupi saaba (makhoisida A yaamna yaaori)
2. nupi saaduna adumak leijaba (makhoisibu B haairaga henna khangnare. makhoisi waakhalda masaana masaabu nupaani haaina khanjade)
3. taanfam-taanfamgi matung inna nupi onba lei. (makhoisina AB haairibasini. makhoisi khudong thiningaaini.)
makhoigi manungda-
1. nupaa koinaba
2. nupaada mayum paanba
3. nupaada peisaa khaanba-gi thabak touba yaao-i.
nupaada peisaa khaanba-gi thabak touba kaangbusuna Manipur-gi sen paaibasing, ithak iraangda ngaaobasing, nupaa masen tinnabagi nungaaibada ngaaobasing amasung Army-singda peisaa khaalli haai. makhoisina AIDS haairiba anaabasi masing khangdana sandok-i haairi.
makhoi khara asina nupi maallaga nupaagumna thoudaang pujabasingbu ikaaiba nanghalli.driver nupaa amada Army-na mamaai mamit thumna mahii kaapsillambagi thoudok thokkhibadu makhoina peisaa khaallubagi fattaba mahei oina nupaa aduna fangbani.
makhoi-ga yumbaanminnaba nupisingna lamchat kaamlaknaba maram oihallak-i. tangdu leitaaba punsi marel ama fangnaba taanba lambidagi laapthorak-i.
makhoi kharagi manungda yaaoba Dr.singna hidaak taaksinduna nupigumna thabaak chaaothokhannaba hotnaba asinasu makhoisi PAAPki lambida henna khongdaare haaina louba yaai. masaagi tongsaa maraang kaaidaba chagatnaba nupaasingnasu hidaak kaapsinnaduna masaagi hakchaang kayaat chekkhaaihanba thengnare haairi.
peisaa khaanba amadi nupaa masen tinnabada thawaai yaaoba Bsingdagi cheksinbiyu. makhoina mikup amakhak sumbana punsi asi maangnaba maram oibasu yaai
lilaa-da nupi saaba nupaa-sing |
A haaibadi 'nupaa-gi leikhol chenjaba nupaa'bu khangnei. B haaibana 'nupi-gi leikhol chenba nupaa'bu aduga AB haairagana 'nupaa saabasu ngamba nupi saabasu ngamba nupaa'bu khangnei.
HOMO haaina mayaamna khangnariba asi B amasung AB asini. HOMO haaiba minggou asi afaba minggoudi natte, HOMO SEX TOUBA NUPAA haairibani. makhoi asi amuk makhal ani thokna khaaidokpa yaai. makhoising adudi-
1. nupi saaba, 2. nupi maanba
'nupi saaba' haaibasida nupi maanba-su yaai maandabasu yaai adubu makhoina kalaa ama oina lilaa-da nupi saaduna thok-i. makhoi A oina lemna leijabasu yaai. aduga 'nupi maanba' haaibasina kalaa ama oina lilaa-da thoklabasu thoktrabasu mahousaana nupigi leikhol chenjduna leiba asibuni.
nupi-gi leikhol chenba nupaa B-sing asigi punsi mahing asi nupiga chaaoraakna maannei amasung makhoina nupibu makhoigi opposite sex amani haaina kayaa khanba ngamde. aduga nupaa AB asidi A su oiba ngammi aduga B su oiba ngammi. makhoi asi yaamnamak kininingaaini amasung cheksinningaaini. makhoibu 'awon-awon chaabi' haainasu kounei. makhoidi nupisu koinei nupaasu koinaba adumak ngammi.
khunaaina makhoibu punna HOMO haaina khangnabibasi keidoungeidasu karem-kathaainaduna 'thekkoi-naakoi' haabibasu yaao-i.
Manipur-da leiriba HOMO singsi mapaan lam-da thengnariba haai-haai kaangbu asiga maannade. eikhoi-gi HOMO sing asigi marakta IKAAI KHUMNANINGAAI oiba matouda nupaa A oina hingjaba kayaama yaaori. adubu HOMO haaiba waahei asi houjikti lemjadaba amasung IKAAI KHUMNANINGAAI oidaba thaakta kumthaba hourakle.
anaaba khunaai oihalliba mahik-sing |
amaromda, nupi-singbu ORI haairaga khangnei. haairiba ORIsing asina B-singbu hanggoide. opposite sex ama oina khandaba hourak-i. matam ama ningthoukon amasung leimakon-da changthok-changsin yaaba FEIDAA haaiba ama leirammi. leimakon-gi nupisingna FEIDAA amattabu nupaagumna khande. FEIDAAdi sembani. napungsakpusu FEIDAA oihannarammi. adugumna makhoigi marakta chaaokhatlak-i.
HOMOsing asi ORIsing ayaambana mamaannabigum khalli. B ayaambana nupaa A singga hakchaang-gi oiba mari thammi haaiba khanglabasu adumak tinnaba ngammi. B sing-gi maraktagi sel louduna hakchaang yonba-gi thabak asi masing henggatlak-i. nupaa-singda mayum paallibani haaiduna punna leiminnaba yaaorak-i. thawoina luhongbasu yaaokhrabaduni.
B sing asi masaagi sinfam oina ake-amou-gi thabakromda henna maai onsillak-i. masina masaabu fajahannaba hotnabata nattana ateibusu fajahannaba hotnabagi sinfamromda chaanarubani. heeram asida nupi ORI dagi B singna henna creative oi haaina ORI nupisingna khalli. maram asidagi nupi ORI sing asigi ake-amou-gi thabak asi B sing asina oirakpa yaaorak-i.
makhoina nupaa A sing-ga save oidaba oral amasung anal sex toubana maram oiraga STD amasung HIV AIDS sandoktuna khunaai asibu mahik chenba khunaai ama oihannaba medium ama oirakpagi fattaba adu lei. naakan amaromda, makhoina nupaa kayaa-ga gyaan taaba mawong-da sex (homo sexual) toubana nupi ORI singda thokpa yaaba lamchat sengdabagi amasung sex crime kayaa thorakpa yaabasingbu control touduna thamba ngammi.
nupaa masen luhongba |
MANIPURda leiriba nupi-gi leikhol chenba nupaa-sing asi afaba education piba chang-i. nattrabadi makhoina khunaaigi maangjaningaai oiba heeram kayaada meeyoi kayaabu lamjaao khonna lamjingli. makhoi pumnamak sex worker-di natte. adum oinamak masing yaambana yaanaba masenda sel loubabu oirabasu thamoi pinababu oirabasu sex toubadi thengnari. makhoina tourakpa design kayaada nupisingbu laanna uraknaba maram oihallak-i.
khunaaida makhoigi fidaa ningthina thamsi haairabadi A, B, AB amasung ORI meerol-meerol-na punna gyaan taaminnaba chang-i.
- - -
(thaaina ikhiba)
makhoisi makhal 3 da fang-i
1. kalaagidamak nupi saaba (makhoi ayaambana lemna lei)
2. poklakngeidagi nupi maanjaba (makhoi kharana ningba yaamna kaaina lei)
3. loina tinnarubadagi maannaba hotnakhiba (makhoi asina khwaaidagi makhe laang-i)
ahum asigi manungda amuk
1. fambaaktatamak nupi saaba (makhoisida A yaamna yaaori)
2. nupi saaduna adumak leijaba (makhoisibu B haairaga henna khangnare. makhoisi waakhalda masaana masaabu nupaani haaina khanjade)
3. taanfam-taanfamgi matung inna nupi onba lei. (makhoisina AB haairibasini. makhoisi khudong thiningaaini.)
makhoigi manungda-
1. nupaa koinaba
2. nupaada mayum paanba
3. nupaada peisaa khaanba-gi thabak touba yaao-i.
nupaada peisaa khaanba-gi thabak touba kaangbusuna Manipur-gi sen paaibasing, ithak iraangda ngaaobasing, nupaa masen tinnabagi nungaaibada ngaaobasing amasung Army-singda peisaa khaalli haai. makhoisina AIDS haairiba anaabasi masing khangdana sandok-i haairi.
makhoi khara asina nupi maallaga nupaagumna thoudaang pujabasingbu ikaaiba nanghalli.driver nupaa amada Army-na mamaai mamit thumna mahii kaapsillambagi thoudok thokkhibadu makhoina peisaa khaallubagi fattaba mahei oina nupaa aduna fangbani.
makhoi-ga yumbaanminnaba nupisingna lamchat kaamlaknaba maram oihallak-i. tangdu leitaaba punsi marel ama fangnaba taanba lambidagi laapthorak-i.
makhoi kharagi manungda yaaoba Dr.singna hidaak taaksinduna nupigumna thabaak chaaothokhannaba hotnaba asinasu makhoisi PAAPki lambida henna khongdaare haaina louba yaai. masaagi tongsaa maraang kaaidaba chagatnaba nupaasingnasu hidaak kaapsinnaduna masaagi hakchaang kayaat chekkhaaihanba thengnare haairi.
peisaa khaanba amadi nupaa masen tinnabada thawaai yaaoba Bsingdagi cheksinbiyu. makhoina mikup amakhak sumbana punsi asi maangnaba maram oibasu yaai